ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ

ⁱ

   του Βασίλειου Χρ. Παπακώστας,

Αντιστράτηγου ε. α. Ελληνικής Αστυνομίας 

 Εγκληματολόγου

, Επιτελούς Εθνικής Άμυνας

 Γ Ε Ν Ι Κ Α

Η Αστυνομία σε όλες τις πραγματικά δημοκρατικές χώρες είναι από- πολιτικοποιημένη.

Στη χώρα μας, κατά ευρωπαϊκή πρωτοτυπία, εξακολουθεί ουσιαστικά να υπάρχει Υπουργείο Δημόσιας Τάξης, το οποίο ενσαρκώνει την πιο ακραία έκφραση συγκεντρωτισμού στη σύνθεση και λειτουργία των αστυνομικών Υπηρεσιών. Παράλληλα, οι πολιτικές παρεμβάσεις τόσο σε επιχειρησιακά αστυνομικά θέματα, όσο και σε αυτά της διοίκησης του προσωπικού (τοποθετήσεις, μεταθέσεις, προαγωγές), είναι συνήθεις και οφθαλμοφανείς, με δυσμενή για την κοινωνία αποτελέσματα.

Συνεπώς, πρέπει να καταργηθεί το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης και η Αστυνομία να υπαχθεί στο Υπουργείο Εσωτερικών, το οποίο να ασκεί τις αμιγώς πολιτικές-κυβερνητικές αρμοδιότητες.

Να επανασυσταθεί σε νέα βάση ο θεσμός της Δημοτικής Αστυνομίας, για την αντιμετώπιση της χαμηλής παραβατικότητας, που αφορά ιδίως την ευταξία, ευκοσμία, καθαριότητα, λειτουργία καταστημάτων, παράνομη στάθμευση κλπ, ώστε η Ελληνική Αστυνομία να επικεντρωθεί στο κύριο έργο της.

Επιβεβλημένη εθνικώς είναι και η ίδρυση Αστυνομίας Συνόρων ,ως ανεξαρτήτου Σώματος που να υπάγεται στο Υπουργείο Εθνικής Αμύνης.

ΑΠΟΣΤΟΛΗ

Η αποστολή μιας σύγχρονης Αστυνομίας είναι η τήρηση του κράτους δικαίου, η προστασία και η βοήθεια των πολιτών, η πρόληψη και εξιχνίαση των εγκλημάτων και η διατήρηση μιας κοινωνίας απαλλαγμένης από το φόβο του εγκλήματος και της διασάλευσης της δημόσιας τάξης. Η αποστολή αυτή υλοποιείται με τη συναίνεση της κοινωνίας, καθώς και με τη συμμετοχή και συνεργασία και άλλων κοινωνικών φορέων.

ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ

Η Ελληνική Αστυνομία πρέπει να αποβάλει το «στρατιωτικό» της χαρακτήρα και από Δύναμη (Force) πρέπει να γίνει Υπηρεσία (Service), που να διέπεται από ίδιους αστυνομικούς κανονισμούς. Ο έλεγχος της δράσης της για μεν τα θέματα της εφαρμογής των ποινικών διατάξεων ανήκει στη Δικαιοσύνη, για δε τη λοιπή της δράση λογοδοτεί στην κοινωνία, μέσω των Αστυνομικών Επιτροπών και στην Κυβέρνηση, μέσω του Υπουργού Εσωτερικών.

ΟΡΓΑΝΩΣΗ

Αρχηγείο

• Ο ρόλος του καθαρά επιτελικός, για την άσκηση της διοίκησης του Σώματος

• Αποκέντρωση στη λήψη αποφάσεων, με μεταβίβαση αρμοδιοτήτων στις Γενικές Αστυνομικές Διευθύνσεις και στις Αστυνομικές Διευθύνσεις

Γενική Αστυνομική Διεύθυνση (Μία σε κάθε Περιφέρεια)

• Συντονισμός και έλεγχος των Αστυνομικών Διευθύνσεων

• Χειρισμός σοβαρών συμβάντων

Αστυνομική Διεύθυνση ( Μία σε κάθε Περιφερειακό Διαμέρισμα)

• Συντονισμός και έλεγχος των Αστυνομικών Τμημάτων

• Χειρισμός σοβαρών συμβάντων

Αστυνομικό Τμήμα ( Ένα σε κάθε Δήμο, πλην των Δήμων Αθηνών και Θεσσαλονίκης, που λειτουργεί ένα σε κάθε Δημοτικό Διαμέρισμα, και των Δήμων άνω των 100.000 κατοίκων, που μπορούν να λειτουργούν δύο)

• Ενιαία διοίκηση για όλα τα θέματα της αστυνομίας (τάξη, ασφάλεια, τροχαία, αλλοδαποί, άμεση δράση, τουρισμός)

• Συνδυασμός πεζής και εποχούμενης αστυνόμευσης με ένστολους και με πολιτική περιβολή αστυνομικούς

• Η κατανομή του προσωπικού και πόρων πρέπει να είναι τέτοια, ώστε όλα τα γενικά αστυνομικά ζητήματα που προκύπτουν να επιλύονται σε τοπικό επίπεδο.

• Παράδειγμα λειτουργίας το Πρότυπο Αστυνομικό Τμήμα Καλλιθέας, με προσαρμογή στις συνθήκες που δημιουργήθηκαν εν τω μεταξύ και εκμετάλλευση της εμπειρίας που αποκτήθηκε.

Ειδικές Υπηρεσίες

Περιορισμός των Ειδικών Υπηρεσιών στις απολύτως απαραίτητες. Κατάργηση των Μονάδων Αποκατάστασης Τάξης και Σύσταση Υπηρεσίας Διαχείρισης Κρίσεων για επεμβάσεις μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και αφού προηγηθούν διαβουλεύσεις με τις συναρμόδιες Αρχές και Φορείς.

ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Σε κάθε Περιφέρεια, εκτός της Αττικής, συστήνεται Αστυνομική Επιτροπή με συγκεκριμένες αρμοδιότητες, όπως :

• Συνεργασία με τη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση για την αντιμετώπιση σοβαρών και έκτακτων προβλημάτων δημόσιας τάξης και ασφάλειας, αξιολόγηση της δράσης και των αποτελεσμάτων των αστυνομικών Υπηρεσιών της Περιφέρειας και υποβολή προτάσεων για βελτίωση του αστυνομικού έργου.

• Επιλογή του Γενικού Αστυνομικού Διευθυντή, από αυτούς που εκδήλωσαν ενδιαφέρον για τη θέση αυτή.

Πρόεδρος της Αστυνομικής Επιτροπής είναι ο Περιφερειάρχης και συμμετέχουν σε αυτή οι Αντιπεριφερειάρχες, οι Δήμαρχοι, οι Πρόεδροι των Εργατικών Κέντρων, των Επιμελητηρίων και των Δικηγορικών Συλλόγων.

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ

• Αστυνομικό προσωπικό γενικών καθηκόντων και πολιτικό προσωπικό συγκεκριμένων ειδικοτήτων (πληροφορική, εργαστήρια και άλλοι επιστήμονες)

• Αναθεώρηση του συστήματος κατάταξης του αστυνομικού προσωπικού με αντικειμενικά κριτήρια, προσαρμοσμένα στις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες του αστυνομικού έργου. Όλο το αστυνομικό προσωπικό κατατάσσεται στο βαθμό του αστυφύλακα, ώστε να αποκτά την εμπειρία άσκησης του αστυνομικού έργου στο πεζοδρόμιο.

• Εσωτερικές εξετάσεις για την εισαγωγή στη Σχολή Αρχιφυλάκων και τη Σχολή Αξιωματικών.

• Σαφής προσδιορισμός των καθηκόντων κάθε βαθμού και της αντίστοιχης θέσης

• Για ευνόητους λόγους, οι αστυνομικοί κατωτέρων βαθμών δεν επιτρέπεται να υπηρετούν στο Δήμο καταγωγής τους, οι δε αξιωματικοί στο οικείο Περιφερειακό Διαμέρισμα.

• Οι αστυνομικοί δηλώνουν με την αίτηση κατάταξής τους στην Περιφέρεια που επιθυμούν να υπηρετήσουν. Δεν μετατίθενται, χωρίς τη θέλησή τους, οι των κατωτέρων βαθμών εκτός των ορίων του οικείου Δήμου, οι κατώτεροι αξιωματικοί εκτός των ορίων του οικείου Περιφερειακού Διαμερίσματος και οι ανώτεροι αξιωματικοί εκτός των ορίων της Περιφέρειας.

• Οι αστυνομικοί πρέπει να περιβάλλονται τουλάχιστον από τις εγγυήσεις των τακτικών δημοσίων υπαλλήλων. Αποστρατεία μόνο για λόγους πειθαρχίας, ορίου ηλικίας ή υγείας.

• Προκήρυξη των θέσεων των Γενικών Αστυνομικών Διευθυντών, των Διοικητών αυτοτελών αστυνομικών Υπηρεσιών, των Αστυνομικών Διευθυντών και των Διοικητών Αστυνομικών Τμημάτων και παραμονή σε αυτές τουλάχιστον μιας 3ετίας, με δυνατότητα παράτασης 2 ετών.

• Σαφής προσδιορισμός του βαθμού διοίκησης κάθε αστυνομικής Μονάδας

• Περιορισμός του αριθμού των ανωτέρων και ανωτάτων αξιωματικών

• Ασυμβίβαστο του αξιώματος του αστυνομικού με αυτό του αιρετού Κοινοτικού, Δημοτικού και Περιφερειακού Συμβούλου, ή μέλους Κόμματος.

• Η φρούρηση προσώπων και εγκαταστάσεων ,εφόσον παρίσταται ανάγκη, πρέπει να γίνεται από προσωπικό Επιχειρήσεων Παροχής Υπηρεσιών Ασφαλείας .

• Βαθμοί Αστυνομικού Προσωπικού :

• Αστυνομικοί κατωτέρων Βαθμών : Αστυφύλακες , Αρχιφύλακες

• Αξιωματικοί κατωτέρων βαθμών : Υπαστυνόμοι, Αστυνόμοι Β΄

• Αξιωματικοί ανωτέρων βαθμών : Αστυνόμοι Α΄, Αστυνομικοί Διευθυντές

• Αξιωματικοί ανωτάτων βαθμών : Γενικοί Αστυνομικοί Διευθυντές, Υπαρχηγοί, Αρχηγός

• Αξιοκρατικές διαδικασίες για κάθε προαγωγή και επιτυχής φοίτηση σε αντίστοιχες Σχολές της Αστυνομικής Ακαδημίας.

• Λειτουργία της Αστυνομικής Ακαδημίας σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Διαρκής εκπαίδευση όλου του προσωπικού

Το άρθρο αποτελεί σκέψεις του υπογράφοντος

i Όπως είναι λογικό, το παρόν κείμενο δεν φιλοδοξεί να επιλύσει όλα τα ζητήματα που συνθέτουν το Αστυνομικό Πρόβλημα στη χώρα μας, αλλά απλώς να αποτελέσει μια βάση για περαιτέρω διάλογο. Κάποτε πρέπει να αρχίσει κι αυτός.