ΕΡΕΥΝΑ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΕΛΙΔΑΣ
ΘΔΙΑΜΑΝΤΗΣ
ΛΑΙΔΗ ΛΩ-ΠΕΙΡΟΥΝΑΚΗΣ Γ
Ο ΜΑΧΑΡΑΓΙΑΣ ...ΤΗΣ ΚΑΠΟΥΡΤΑΛΑ
ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΙ ΦΑΝΟΙ
OI ΠΡΩΤΕΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ
ΕΠΙΣΤΟΛΗ-ΤΥΨΕΙΣ -ΦΩΡΕΑ ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΥ
ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΣΥΡΙΚΤΡΑ,''ΜΑΓΙΚΗ'' ΡΑΒΔΟΣ, ''ΒΡΑΧΙΟΛΙ''
Μεγάλο ρομαντικό γεγονός της Αθηναικής Κοινωνίας του 1927,ήταν ο γάμος του32χρονου Υπαστυν. Πειρουνάκη Γ,εκ των πρώτων στελεχών της Α.Π. και τραγικό θύμα των ελασιτών κατά τα Δεκεμβριανά του 19944, και της 65χρονης Αθηναίας καλλονής ,Λαίδης Λω,το γένος Νικολάου Χατζοπούλου.
Την πρώτη της εμφάνιση στην κοσμική Αθηνα ,έκανε η Καίτη [ η μετέπειτα Λαίδη] Χαντζοπούλου με την ετεροθαλή αδελφή της Χριστίνα ,το 1877 σε ηλικία 17 ετων ,στην κατοικία του Συγγρού στα Ανάβρυτα.
Οι δύο καλλονές κατέπληξαν τον κόσμο .
Η Καίτη παντρεύτηκε σχεδόν αμέσως τον Γ. Μαύρο πλουσιώτατο ομογενή από την Μασσαλία,από τον οποίον απέκτησε ένα γιό.
Ο γάμος κράτησε τρία χρόνια και μετά τον χωρισμό γύρισε στην Αθήνα.
Εδώ γνώρισε τον πρώτο γραμμματέα της Αγγλικής Πρεσβείας Εδουάρδο Λώ.
Η Καίτη δεν ήταν μόνο καλλονή ,αλλά και έξυπνη και πολυμαθέσταη.
Μιλούσε 6-7 γλώσσες , γνώριζε μαθηματικά και ήταν γνώστης των πολιτικών θεμάτων της εποχής της.
Δεν άργησε ,ο Λω να την ερωτευθεί και την ενυμφεύθει.
Εκείνη με την ομορφιά και τις γνώσεις της τον βοήθησε και ο Λώ τελικά έγινε Αντιβασιλέας των Ινδιών.
Ετσι η Καίτη Χατζοπούλου έγινε Αντιβασιλισσα των Ινδιών και μεσουράνισε στο διεθνές στερέωμα. Θαυμαστές της ο Λόρδος CURZON,o περίφημος Στρατηγός Κίτσενερ, αλλά και ο Βασιλεύς της Αγγλίας Εδουάρδος ο 7ος.
Στις Ινδίες έμεινε περίπου 8 χρόνια, και όταν πέθανε ο Λώ ,μεγάλος φιλλέλην ,και ζήτησε να ταφεί στην Ελλάδα ,η Λαίδη ήλθε και εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα.
Την καρδιά του συζύγου της την διεφύλαττε σε ασημένια λήκυθο,πλάί στο κρεβάτι της ,καθώς και το Παράσημο της Περικνημίδας το οποιο ειχε απονεμηθεί στον Λώ, μάλιστα δεν το επέστρεψε στην Αγγλική Κυβέρνηση όπως συνηθίζονταν και απειλήθηκε σοβαρό διπλωματικό επισόδιο.
Το μέγαρο της Λαίδης Λώ ,είχε 15-20 δωμάτια ,και ήταν από τα πρώτα μέγαρα που διέθεται καλοριφέρ και ασανσέρ.
Και τώρα ..ο΄΄ κεραυνός εν αιθρία ‘’,όπως αφηγείται ο τότε Αστυν Δ\ντής Αθηνών Ι.Καλυβίτης
Μια μέρα το 1927 ,η Λαίδη επικοινώνησε με τον Ι. Καλυβίτη και τον παρακάλεσε να ενδιαφερθεί για ένα θέμα της.
Ο Αστυν.Δ\ντής ,απέστειλε τον Δ\τή του Τμήματος Αστυνόμο Πειρουνάκη.
Λίγες μέρες αργότερα η Λαίδη επικοινώνησε εκ νέου με τον κ Καλυβίτη και του εζήτησε να την επισκεφθεί.
Πράγματι ο Αστυν.Δ\ντής την επεσκεφθει και όπως αναφέρει ο ίδιος ,΄΄τρομαξα να συνέλθω από την έκπληξη, μη ξέροντας τι να πώ...΄΄, όταν η Λαίδη του ζήτησε την γνώμη του να υιοθετήσει τον Πειρουνάκη, ο οποίος την είχε εντυπωσιάσει.
Μετά από λίγη σκέψη, ο κ Καλυβίτης της είπε ότι μια υιοθεσία θα προκαλούσε σχόλια,αλλά αν ενδιαφέρονταν καλύτερα θα ήταν να τον ζητήσει σε γάμο.
Εδέχθει την πρόταση αυτή και παρακάλεσε τον κ Καλυβίτη να ενεργήσει.
Ετσι και έγινε ,ο Πειρουνάκης εδέχθει και ο γάμος έγινε στο μέγαρο της Λω,στην οδό Σταδίου και Πανεπιστημίου με κουμπαρο τον Ι.Καλυβίτη.
Μετα τον γάμο ο Πειρουνάκης παρετήθει το Σώματος και διορίστηκε Δ\ντής του Υπουργείου Επισιτισμού για να φτάσει και Υφυπουργός,να σγαγιασθεί δε από τους ελασίτες κατά τον Κόκκινο Δεκέμβρη.
Πολλά τα σχόλια της εποχής ,για την ηλικία και για την προίκα ,και πολλοί Αστυνομικοί την Πρωτοχρονιά έυχονταν......’’...και του χρόνου με μια ΛΏ..[ μυα-λο].
Το ζευγάρι έζησε ευτυχισμένο ,και ο Πειρουνάκης ευγενής και με ήθος , παραστάθηκε επάξια στην Λαίδη μέχρι του θανάτου της.
Ο ΑΣΤΥΝ ΠΕΙΡΟΥΝΑΚΗΣ ΣΤΟ ΜΕΣΟΝ ΚΑΤΑ ΤΟ ΕΤΟΣ 1925
Σπαραξικάρδιο ,όπως το χαρακτήρισε ο αείμνηστος αστυνομικός συντάκτης Σ,Λεωτσάκος ,το γεγονός που έλαβε χώρα στην Αθήνα στα πρώτα έτη της Α.Π. , γνωστό ως ο ...Μαχαραγιάς της Καπουρτάλα
Η Αστυνομική Δ\νση, στεγάζονταν στην οδό Ιωνος ,τώρα Μαρίκας Κοτοπούλη, με Αστυν Δ\ντή τον Ι.Καλυβίτη,μετέπειτα Αρχηγό
Η Γενική Ασφάλεια ,υπό τον Αρ.Κουτσουμάρη, Αστυν.Δ\ντη Β. Και με υποδοικητή τον Αστυν. και μετέπειτα Αρχηγό του Σώματος Θ.Λεονταρίτη ,στεγάζονταν σε τριώροφο κτίριο στην οδό Σατωβριάνδου, το Τμήμα Τροχαίας υπό τον Ν.Κατραμπασά ήταν στην οδό Κλεισθένους και το Γ Α\Τ υπό τον Αστυν Δ.Βρανόπουλο.
Εκείνο λοιπό το βράδυ λάμβανε χώρα στην Αστυν Δ\νση ,όταν ελήφθη ένα τηλεφώνημα απο το υπερπολυτελές ξενοδοχείο ΠΤΙ-ΠΑΛΑΙ,ότι κάτι περίεργο συμβαίνει. ...΄΄Ερχεται κόσμος ....Επίσημοι ,με φράκα και παράσημα και στολές ..και λένε ότι είναι προσκεκλημένοι της Κυβέρνησης σε επίσημο δείπνο πρός τιμήν του Μαχαραγιά της Καπορτάλα......αλλά ,εδώ δεν μένει κανένας Μαχαραγιάς.....και πολλα αυτοκίνητα....΄΄
Αμέσως ο Καλυβίτης διέταξε τον Κουτσουμάρη και τον Λεονταρίτη να πάνε επί τόπου ενώ παράλληλα τηλ. στον Δ\τη του Γ Α\Τ και στον Δ\τη της Τροχαίας να σπέύσουν στο ξενοδοχείο.
Το πρόβλημα ήταν πως να πάνε, παρόλου που δεν υπήρχε μεγάλη κίνηση στην Αθήνα της εποχής ,αλλά είχε δημιουργηθεί τρομερό ‘’μπούκωμα ‘’’στην Λ. Κηφισίας προ του ξενοδοχείου και τα ταξί είχαν εξαφανιστεί από τους δρόμους.
Πρώτος κατόρθωσε να φτάσει ο Δ\της του Γ. Α\Τ. και πολυ αργότερα οι υπόλοιποι.
Το θέαμα ήτα χαώδες ,να ο Καφαντάρης με φράκο και όλα τα παράσημα .. ...
΄΄Συγγνώμη κ.Πρόεδρε η δεξίωση ανεβλήθη...΄΄ ,του είπαν οι Αστυνομικοί ...΄΄Φίλτατέ μου ..Φίλτατέ μου ...Επρεπε να μας ειδοποιήσει το Τμήμα Εθιμοτυπίας... ...Συγγνώμη κ.Πρόεδρε, έχετε πρόσκληση; ΄΄΄
ερωτά ο Κουτσουμάρης ...΄΄
Και βέβαια έχω,απρόσκλητος θα ερχόμουν...να η πρόσκληση ..΄΄ απήντησε ο Καφαντάρης ,επαναλάμβάνων την προσφιλή του λέξη ,φίλτατε,.
Και έδειξε την Πρόσκληση ,που μόλις την είδε ο Κουτσουμάρης κατάλαβε ότι επρόκειτο περί φάρσας.
Η πρόσκληση ήταν έντυπη και δεν έφερε καμμία σφραγίδα του ΥπΕξ.
Εν τω μεταξύ αφικνούντο επίσημοι ,μέλη της Κυβερνήσεως και Αντιπολιτεύσεως .
Πάνω από τριακόσια άτομα και η Αστυνομία δεν έκανε τίποτα άλλο παρά να διώχνει κόσμο. Οι Αστυνομικοί ευγενικά τους πληροφορούσαν ότι η δεξίωση ....ανεβλήθη διότι ο Μαχαραγιάς δεν ...ήλθε. .....΄΄
Που θα μου πάνε οι άτιμοι ....όσο καιρο και να μου πάρει θα τους αποκαλύψω...’’ έλεγε και ξανάλεγε ο Κουτσουμάρης . Και πράγματι διελεύκανε την υπόθεση Οι προσκλήσεις είχαν τυπωθεί σε ένα συνοικιακό Τυπογραφείο του Πειραιά και οι υπεύθυνοι ανευρέθησαν αλλά διεπιστώθει ότι αδίκημα δεν εστοιχειοθετείτο και έτσι αφέθησαν ελεύθεροι με μια γερή ΄΄κατσάδα΄΄
ΣΤΙΣ ΦΩΤΟ
ΑΡΙΣΤΕΡΑ ,ΚΟΥΤΣΟΥΜΑΡΗΣ ΜΕ ΤΟΝ ΑΡΧΗΓΟ
ΔΕΞΙΑ ,ΛΕΟΝΤΑΡΙΤΗΣ Θ.
ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΥΤΟΣΧΕΔΙΟΙ ΦΑΝΟΙ
Ιανουάριος 1925 ,δέκα μέρες μετά την εγκατάσταση της Α.Π. , στην Αθήνα, με έντυπα παρέχονται οι παρακάτω συστάσεις στο κοινό.
΄΄...Βαδίζετε πάντα δεξιά .Εξυπηρετείτε έτσι την ανετώτερη και ταχύτερη κίνηση
Μην ίστασθε στα πεζοδρόμια η εν μέση οδό συζητούντες. Κινδυνεύετε να παρασυρθήτε από τροχοφόρα ,παρεμποδίζετε δε την κυκλοφορία.
Μεταβαίνοντες από το ένα πεζοδρόμιο στο απέναντι μη βαδίζετε διαγωνίως αλλά κατ ευθείαν και ταχέως.
Μην κινήσθε καθ ομίλους επί των πεζοδρομίων και των οδών
Μην πτύετε καταγής. Είναι ανθυγιεινόν
Μην καπνίζετε εντός κλειστών χώρων ,θεάτρων ,λεωφορείων κτλ,διότι καταστρέφετε την υγείαν σας και των άλλων
Κρατείτε τας ράβδους και τας ομβρέλλας εστραμμένας προς το έδαφος και μη κραδαίνετε αυτάς .Αποφεύγονται έτσι δυστυχήματα..΄΄
Η Αστυνομική Διάταξη περί απαγορεύσεως του καπνίσματος στα θέατρα εφαρμόζονταν με αυστηρότητα.
Οι καπνίζοντες οδηγούνταν στο επί της οδού Ιωνος διανυκτερεύον Πταισματοδικείο όπου πλήρωναν πρόστιμο 23,50 δρχ.
Στο Αυτόφωρο δεοδηγούνταν επίσης και άτομα που .....κρέμονταν σαν σταφύλια από τος εξώστες των τραμ,το πρόστιμο ήταν 25 δρχ.
Βέβαια εφευρίσκοντο και τρόποι να καταστρατηγούνται οι Διατάξεις
Από ΄΄καταγγελίες ΄΄ τις εποχής ,όπως καταγράφονταν στον Τύπο , πληροφορούμεθα ,ότι οι Αστυφύλακες εμπόδιζαν την υπερπλήρωση των οχημάτων.
Μόλις συμπληρώνονταν οι θέσεις τα υποχρέωναν ωα φύφουν.
Μετά όμως από λίγα μέτρα ,τα λεωφορεία σταματούσαν και δέχονταν υπεράριθμους επιβάτες.
OI ΠΡΩΤΟΙ ΑΣΤΥΦΥΛΑΚΕΣ Α.Π ΑΘΗΝΩΝ ,ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΟΡΚΟΜΩΣΙΑ
Υπό του κ Ν.Μ. [ η ανωνυμία επιθυμία του συναδέλφου] ,κατοίκου Θεσσαλονίκης, Αστυφύλακος κατά τα έτη 1925-1927,απεστάλει στην Αστυν. Δ\ση Αθηνών το ποσόν των 1000 δρχ μετά της κατωτέρω επιστολής σημεία της οποίας παραθέτω:
΄΄κ.Διευθυντά
Κατά την περίοδο 1925-1927 υπηρέτησα στο Σώμα της Α.Π. και ειδικώτερα στο Τμήμα Τροχαίας Αθηνών
Εν τη υπηρεσία ευρισκόμενος ,επεδόθην μετά ζήλου,δια την εκμάθησιν των ισχυουσών Διατάξεων,και ιδίως εκείνων που αφεώρουν την κίνηση των οχημάτων.
Προσπαθών να μην αδικώ κανέναν υπήρξα διώκτης των παραβατών και έχω περί τούτου ήσυχη την συνείδησην μου.
Δια έναν όμως παραβάτην δεν ευρίσκω ησυχία και θα με βαρύνει η συνείδηση μου,όχι διότι τον αδίκησα,αλλά διότι εν τω Πταισματοδικείω,εις ο ωδηγήθη, όχι μόνον δεν ηρνήθη την παράβασιν,εν αντιθέσει προς πλείστους άλλους ,αλλά όταν ηρωτήθη από τους κκ Ειρηνοδίκην και Δημόσιον Κατήγορον, τι έχει να απαντήσει εις τα καταγγελόμενα απήντησεν, ΄΄ Δεν έχω να είπω τίποτε,όσα είπε ο κ Αστυφύλαξ είναι σωστά.΄΄ συγχρόνως δε με εκοίταξε στα μάτια .Ετιμωρήθη με πρόστιμο 300 δρχ ,το οποίον και κατέβαλλε.
Κύριε Δ\ντά , η ματιά εκείνη ,υπήρξε δι εμένα δίκοπος μάχαιρα. Πρώτην φορά συνήντησα άνθρωπο τόσο φιλαλήθη ,τόσον πράο, τόσον κονωνικώτατα φερόμενο.
Από της στιγμής εκείνης μετανόησα ,διότι δεν είχον κάνει τις δέουσες συστάσεις.
Αποχωρήσας του Αστυνομικού Σώματος ,σας διαβεβαιώ ότι πολύ λυπούμαι και δεν δύναμαι να ησυχάσω. Θεωρώ τον εαυτόν μου ένοχο.
Πόσο ήσυχος θα ήμην αν ηδυνάμην να τον συναντήσω,δια να του καταβάλλω το πληρωθέν πρόστιμο και να του ζητήσω συγγνώμη.
Δυστυχώς δεν ενθυμούμε το όνομά του ,ίσως να μην ευρίσκεται και εις την ζωήν.
Σας εσωκλείω ποσόν εκ 1000 δρχ. ,και σας παρακαλώ όπως εις μνήμην εκείνου του αγνώστου,διαθέσητε τούτο κατά βούληση.Δεν ευρίσκω καλύτερο τρόπο εξιλεώσεως.
Σας παρακαλώ μην μου αρνηθήτε αυτήν την εκδούλευση.
Σας ευχαριστώ δια την εκδούλευσιν αυτή και σας ζητώ συγγνώμη δια το βαρύ έργον -λόγω της θέσεως που κατέχετε-,σας αναθέτω.''
Το χρηματικό ποσό αυτό διατέθηκε σε ενίσχυση του Ταμείου του περιοδικού Αστυνομικά Χρονικά. , η Δ\νση του οποίου ευχαρίστησε τον δωρητή και τον ενέγραψε συνδρομητήν τιμής ένεκεν, δια δύο έτη.
Το περισσότερο όμως απογοητευτικό για τον κόσμο του εγκλήματος ,ήταν η σύμπνοια και η αλληλεγγύη των Αστυνομικών της Α.Π. από τα πρώτα βήματά τους στην πόλη του Πειραιά.
Αφηγήσεις ,παλαιών Αστυνομικών, πολιτών, άρθρα και χρονογραφήματα των εφημερίδων της εποχής , στέκονται στο γεγονός της ....σφυρίκτρας.
Απλή ήχηση της σφυρίκτρας , μ ι α φ ο ρ ά , ήταν αρκετή να συγκεντρωθούν στον χώρο του συναδέλφου που ζητούσε βοήθεια ,ισχυρές Αστυνομικές δυνάμεις,και έτσι κακοποιοί που προέβαλαν αντίσταση η βιαιοπραγούσαν σε Αστυνομικό βρίσκονταν προ πραγματικής εκπλήξεως.
Οι Αστυνομικοί άφηνα κάθε ασχολία και προσέτρεχαν στον τόπο όπως ..ήταν ..άλλοι με πυτζάμες ,και το πηλίκιο στο κεφάλι, άλλοι με στολή αλλά χωρίς περικνημίδες, άλλοι ακόμη και χωρίς η με ένα παπούτσι,και γενικά με ότι περιβολή έφεραν την στιγμή του συναγερμού ,πάντα όμως με την ''μαγική΄ αστυνομική ράβδο.
Επιτήρηση επί 24ωρου βάσεως ,έλεγχος σε άτομα και σε καταστήματα και σε οίκους ανοχής ,ενέδρες ,περιπολίες ,συνεχής δίωξη των σωματεμπόρων και των ναρκωτικών ,καθώς και η μεθοδική λήψη των δακτυλικών αποτυπωμάτων που αποτελούσε εξευτελισμό ,αλλά και καταστρεπτικό για την μελλοντική τους δράση,έχαν σαν αποτέλεσμα την ''κάθαρση'' τού Πειραιά.
Τα σχόλια του Τύπου και των πολιτών,που λόγω χώρου δεν εινια δυνατόν να αναφερθούν, παραπάνω από επαινετικά , ο θαυμασμός δε στα ...ύψη.
Χαρακτηριστικό το δημοσίευμα ,στην εφημερίδα ,''Σφαίρα΄΄ την 4-6-1923:
......''δεν περνούσε μέρα χωρίς την παρουσίαση λωποδυτών στην Ασφάλεια που ζητούσαν να τους εξευρεθεί εργασία ..... επειδή είχαν βαρεθεί .....το πρώτο ....επάγγελμά των.... ΄΄.........λωποδύτης παρουσιάστηκε στο Γραφείο Εγκληματολογικής Σημάνσεως στην Αθήνα και όταν ο Αστυνόμος τον αναγνώρισε και τον ρώτησε ,..πως από δώ Νικολάκη..
ο ..Νικολάκης με ύφος περίλυπο απάντησε ,....άστα κυρ Αστυνόμε, η δουλειά μου δεν έχει πιά πέρασι στον Πειραιά....''
Για την ''μαγική '' ράβδο,ήδη από της εγκαταστάσεως της Α.Π στην Κέρκυρα την 1-10-1921, η αστυνομική ράβδος χαρακτηρίστηκε ''μαγική ''. Τα θρυλούμενα για τις ...ιδιότητές της δεν άργησαν να κάνουν τον γύρο και άλλων πόλεων,από ταξιδιώτες που περνούσαν από την Κέρκυρα και αφηγούντο,ότι, οι Πολισμαν στην Κέρκυρα ,είχαν μιά ράβδο που όταν καταδίωκαν κάποιον την εκσφενδόνιζαν και ο διωκόμενος δεν μπορούσε να προσπεράσει το σημείο που έπεφτε η ράβδος ,σταματούσε και συνελλαμβάνετο.
Γιατί σταματούσε ο διωκόμενος ,δεν ημπορούσε να το εξηγήσει ο αφηγούμενος ,έτσι το κενό αυτό απεδίδετο σε μαγικές δυνάμεις.
Αλλά διηγούνταν και άλλα ,όπως , οι Πόλισμεν , συλλαμβάνοντες παραβάτες ,για να μην απομακρυνθούν από την θέση των όταν ήταν σκοποί,περνούσαν στον καρπό του συλλαμβανομένου ένα μυστηριώδες μηχάνημα ,σαν βραχιόλι,και του έδινα ένα σημείωμα που όριζε σε πόση ώρα να παρουσιασθεί στο Τμήμα. Αν δεν παρουσιάζονταν στον καθορισμένο χρόνο ,τότε το βραχιόλι άρχιζε να σφίγγει με απειλή αποκοπής του χεριού του.
Το ''σατανικό '' αυτό μηχάνημα και η ''μαγική '' ράβδος , τελικά δεν ήταν άλλα από τις χειροπέδες και η αστυνομική ράβδος εξαρτήματα της αστυνομικής υπηρεσίας,όπως φαίνονται κατωτερω
ΠΟΛΙΣΜΑΝ ΟΠΩΣ ΤΟΝ ΕΙΔΑΝ ΟΙ ΕΚΘΑΜΒΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ
ΠΟΥ ΕΙΧΑΝ ΤΗΝ ΤΥΧΗ ΝΑ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑθΕΙ Η ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΠΟΛΕΩΝ
