ΤΑ “ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΑΝΑ” ΤΟΥ 1955
TA ''ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΑΝΑ'' του 1955
ΜΝΗΜΕΙΟ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΚΗΣ ΒΑΡΒΑΡΌΤΗΤΟΣ
Του Γεωργίου Κασσαβέτη
Επισμηναγού (Ι) ε.α. - τ. Κυβερνήτου Ο.Α.
“Το να προτίθεσαι να εκπολιτίσεις την Τουρκία – έλεγε ο μεγάλος Γάλλος συγγραφέας και φιλέλληνας Σατωβριάνδος – δίδοντας ατμόπλοια και σιδηροδρόμους, εκπαιδεύοντας το στρατό της και μαθαίνοντας να χειρίζεται το στόλο της, δεν επεκτείνεις τον πολιτισμό στην Ανατολή, αλλ’ εισάγεις τη βαρβαρότητα στη Δύση”. Τον κανόνα αυτόν φαίνεται να έχουν εμπεδώσει οι οικονομικά ισχυροί της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, - βλέπε Γερμανία - με αποτέλεσμα να εθελοτυφλούν μεν στις αθλιότητες, στις προκλήσεις,τις παρανομίες και τις βαρβαρότητες της Τουρκίας και να τη στηρίζουν ποικιλοτρόπως, ως μεγάλη αγορά, για να πωλούν τα προϊόντα τους και να κάνουν τις επενδύσεις τους, πλην να κλείνουν ερμητικά τις πόρτες της, για την είσοδό της ως τακτικό μέλος της.
Η βαρβαρότητα τωνΤούρκωνδεν είναι ένα παροδικό φαινόμενο, αλλά μια διαχρονική πρακτική, η οποία ενυπά
ρχει στο DNA της ράτσας τους, της Μογγολικής καταγωγής τους, με αποτέλεσμα να περνάει από γενιά σε γενιά. Από που να αρχίσει και που να τελειώσει κανείς. Από τις γενοκτονίες των Αρμενίων, των Ποντίων και των Ελλήνων, από τα σκλαβοπάζαρα, από τα χαρέμια τους που πλαισίωναν δύστυχες σκλάβες των υποδούλων λαών, από τον φονταμενταλισμό τους, την αέναη τάση της διαρπαγής τους, ή τέλος από την αντιδημοκρατική δομή του τουρκικού κράτους; Τολμάει δημοσιογράφος στην Τουρκία να διατυπώσει αντίθετη προς την κυβερνητική άποψη και να γλυτώσει τη σύλληψη και τον εγκλεισμό του στα μπουντρούμια των τουρκικών φυλακών; Μπορεί να λειτουργήσει κόμμα στην Τουρκία, αν το καταστατικό του δεν είναι σύμφωνο με τις αρχές της Σαρίας και του Παντουρκισμού; Τρανό παράδειγμα το ΚουρδικόΣοσιαλιστικόΚόμμα (PΚΚ), το οποίο είναι εκτός νόμου και του οποίου ο Αρχηγός Αμπντουλάχ Οτσαλάν βρίσκεται στις φυλακές της τουρκικής νήσουImrali, από τον Φεβρουάριο του 1999 – ελέω βέβαια του κ. ΘεοδώρουΠάγκαλου και των λοιπών καλοπαίδων του ΠΑΣΟΚικού πανθέου , τα οποία αφού τον παγίδευσαν και τον έφεραν στην Ελλάδα, τον έσυραν μέχρι την πρεσβεία μας στο Ναϊρόμπι της Κένυας και στερούμεναίχνους φιλοτίμου, αξιοπρέπειας και ανθρωπιάς, τον παρέδωσαν εν ψυχρώ στα χέρια των Τούρκων.
Μνημείοτης τουρκικής βαρβαρότητος είναι αναμφιβόλως και τα γεγονότα της 6ης-7ης Σεπτεμβρίου του 1955, τα οποία συνετάραξαν τη διεθνή κοινότητα, σημάδεψαν τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και συρρίκνωσαν την ελληνική μειονότητα στην Κωνσταντινούπολη και στη Σμύρνη, ήτοι στις δύο μεγαλουπόλεις της Τουρκίας, στις οποίες ήκμαζε το ελληνικό στοιχείο. Ας παρακολουθήσουμε όμως το θέμα.
Αποτελεί κοινό τόπο, ότι η οικονομική ζωή της Τουρκίας, στις μεγαλουπόλεις που υπήρχε μεγάλος αριθμός χριστιανών, ήταν στα χέρια των χριστιανικών μειονοτήτων και κυρίως των Ελλήνων. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι το 1925, ήτοι τρία χρόνια μετά την Μικρασιατική καταστροφή, ο ελληνοχριστιανικόςπληθυσμός της Κωνσταντινουπόλεως ανήρχετο στους181.158 κατοίκους, έναντι 692.333 μουσουλμάνων, ήτοι ποσοστό 26,16%. Αν σ’ αυτούς προσθέσουμε τους 70.097 Αρμενίους, 58.897 Εβραίους και 10.247 Αρμενοκαθολικούς, το ποσοστό των μη μουσουλμάνων της πόλεως ανήρχετοστο 45% περίπου, ήτοι στον μισό πληθυσμό της. Πέραν όμως του μεγαλύτερου ποσοστού οι Έλληνες κρατούσαν τα σκήπτρα σε όλες τις εκφάνσεις της οικονομικής ζωής τόσο στην Κωνσταντινούπολη, όσο και στη Σμύρνη, κι αυτό αποτελούσε κάρφος στις τουρκικές κυβερνήσεις, οι οποίες έψαχναν ευκαιρία να ξεριζώσουν τον ελληνικό πληθυσμό τους.
Για την εξόντωση του ελληνικού πληθυσμού και τον σφετερισμό των περιουσιών τους οι τουρκικές κυβερνήσεις μετήλθαν κατά καιρούς πολλά δολερά, απάνθρωπακαι καταχθόνια μέσα. Πλέον συγκεκριμένα.Με έναν εξοντωτικό φορολογικό νόμοακίνητης περιουσίας (varlik vergisi),εις πείσμα της ισότητος των πολιτών κάθε ευνομούμενου κράτους, οι μειονοτικοί έπρεπε να πληρώνουν φόρο, αντίστοιχο του δικού μας ΕΜΦΙΑ, διπλάσιο ή και τριπλάσιο της αξίας της ακίνητης περιουσίας τους. Σε περίπτωση που ο ιδιοκτήτης καθυστερούσε την καταβολή του φόρου πέραν των 15 ημερών, ο έφορος είχε δικαίωμα να κατάσχει τόσο την κινητή, όσο και την ακίνητη περιουσία του. Περαιτέρω δε καθυστέρηση πέραν των 30 ημερών, με εντολή του εφόρου, ο ιδιοκτήτης εκτοπιζόταν σε ειδικά στρατόπεδα εργασίας, για εκτέλεση καταναγκαστικών έργων. Αποτέλεσμα του εξοντωτικού αυτού νόμου ήτο να αναγκάζονται οι ομογενείς μας να πωλούν τις περιουσίες τους στους Τούρκους έναντι ευτελούς αξίας. Το δεύτερο εξοντωτικό μέτρο εναντίον του ελληνικού πληθυσμού ήτο η μαζική στρατολόγηση 20 κλάσεων ομογενών ηλικίας 25-45 ετών το 1941 και η αποστολή τους σε ειδικά “τάγματα εργασίας”, για εκτέλεση εκχιονισμών, εκβραχισμών και λοιπώνέργων οδοποιίας στα βάθη της Τουρκίας, υπό άθλιες, ανθυγιεινές και εξοντωτικές συνθήκες εργασίας, συνεπεία των οποίων πολλοί απ’ αυτούς άφησαν εκεί την τελευταία τους πνοή.
Αναμφιβόλως όμως, το καίριο χτύπημα για την εξόντωση του ελληνικού πληθυσμού της Τουρκίας αποτέλεσαν τα γεγονότα της 6ης-7ης Σεπτεμβρίου του 1955. Η ευκαιρία ήλθε εξ’ ουρανού , με την έναρξη του απελευθερωτικού αγώνος των Ελληνοκυπρίωνεναντίον των Άγγλων κατακτητών, την 1ηΑπριλίουτου 1955. Ηδιαχρονικά ανθελληνική βρετανική εξωτερική πολιτική, πονηρά σκεπτόμενη, έβαλε συμμέτοχο στην υπόθεση της Κύπρου και την Τουρκία, με στόχο να προσεταιριστεί τη συμπαράστασή της, να αποδυναμώσει των αγώνα των Ελληνοκυπρίων και να δημιουργήσει εστία αντιπαράθεσης μεταξύ των δύο χωρών Ελλάδος και Τουρκίας. Με τις ευλογίες της τουρκικής κυβερνήσεως του Α. Μεντερές και πρόσχημα την προστασία της τουρκικής μειονότητος της Κύπρου,ιδρύονται πολλές εθνικές οργανώσεις στην Τουρκία, με κυριότερη την “Kibris Turktur Cemlyeti” (Η Κύπρος είναι τουρκική). Οι οργανώσεις αυτές έμελλε να παίξουν πρωτεύοντα ρόλο στις “λαϊκές” και “αυθόρμητες” διαδηλώσεις της 6ης-7ης Σεπτεμβρίου.
Η δημιουργία του καταλλήλουκλίματοςγια τα τραγικά γεγονότα τουΣεπτεμβρίου αρχίζει από πολύ νωρίς. Ήδη από της ενάρξεως του αγώνος των Ελληνοκυπρίων, ο τουρκικός τύπος άρχισε να δημοσιεύει εμπρηστικά άρθρα, τόσο εναντίον του Πατριάρχη Αθηναγόρα, επειδή δεν κατεδίκασε τον αγώνα της ΕΟΚΑ, όπως επιμόνως τον πίεζε η τουρκική κυβέρνηση, κιεπειδή δήθεν διενεργούσε εράνους υπέρ των Ελληνοκυπρίων, όσο και ότι επέκειτο δήθεν γενική σφαγή των Τουρκοκυπρίων από τους Ελληνοκυπρίους. Στις 24 Αυγούστου, ήτοι λίγες ημέρες προ των γεγονότων του Σεπτεμβρίου,ο Τούρκος πρωθυπουργός Α. Μεντερές προβαίνει σε εμπρηστικές δηλώσεις, με τις οποίες υιοθετεί όλα τα χαλκευμένα σχετικά δημοσιεύματα, οι οποίες, ως ήταν φυσικό, διεγείρουν σε μεγάλο βαθμό τον τουρκικόλαό. Τέσσερες ημέρες αργότερα, ήτοι στις 28 Αυγούστου, είκοσι περίπου μαινόμενοι Τούρκοι λεηλάτησαν τις εκκλησίες της Παναγίας Νεοχωρίου και των Αγίων Ταξιαρχών Στένης, κατά τη διάρκεια της λειτουργίας.
Εν τω μεταξύ στις 29 Αυγούστου οι Άγγλοι έχουν συγκαλέσει τριμερή διάσκεψη στο Λάγκαστερ χάουζ του Λονδίνου, μεταξύ Μεγάλης Βρετανίας, Ελλάδος και Τουρκίας. Στη διάσκεψησυμμετέχει τουρκική αντιπροσωπία υπό τον Υπουργό Εξωτερικών ΦατίνΖορλού. Με την έναρξη της διασκέψεως ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών, με τηλεγράφημά του ζητείαπό την κυβέρνησητη διοργάνωση συλλαλητηρίων, προκειμένου να ταχρησιμοποιήσει ως μέσο πιέσεως προς τους συνομιλητές του, για την υιοθέτηση των τουρκικών θέσεων. Πέραν όμως αυτού η κυβέρνηση Μεντερές προχωρεί και σε άλλες ενέργειες, οι οποίες θα οδηγήσουν με μαθηματική ακρίβεια στα γεγονότα της 6ης-7ης Σεπτεμβρίου. Τα ξημερώματα της 5ης Σεπτεμβρίου σημειώνεται έκρηξη βόμβας στον κήπο του Τουρκικού Προξενείου της Θεσσαλονίκης, η οποία προκαλεί μικρές ζημιές – θραύση υαλοπινάκων - στο παρακείμενο σπίτι, το οποίο θεωρείται το σπίτι που γεννήθηκε ο Μουσταφά Κεμάλ. Ειρήσθω εν παρόδω ότι ο Κεμάλ είχε γεννηθεί στο χωριό Χρυσαυγή Λαγκαδά, πλην ο τουρκικός εθνικισμός επέβαλε και το ελληνικό κράτος, στα πλαίσια της Ελληνοτουρκικής προσεγγίσεως στις αρχές της 10ετίας του 30, δέχτηκε ως πόλη γέννησης του Μουσταφά Κεμάλ – Ατατούρκ τη Θεσσαλονίκη και ως σπίτι του το επί της οδού Αγίου Δημητρίου κτίριο, παραπλεύρως τουτουρκικούΠροξενείου.
Η βόμβα, ως απεδείχθη τόσο κατά τις έρευνες των ελληνικών Αρχών μετά τα θλιβερά γεγονότα, όσο και κατά τη δίκη των πρωταιτίων των γεγονότων, που έγινε στη νήσο Yassiada το 1961, είχε μεταφερθεί από την Τουρκία από τον Τούρκο πράκτορα Οκτάι Εγκίν, Έλληνα υπήκοο εκ Κομοτηνής, φοιτητή της Νομικής Σχολής τηςΘεσσαλονίκης και τοποθετηθεί στον προαύλιο χώρο,από τον κλητήρα του Προξενείου. Σημειωτέον ότι ο Εγκίν επιβραβεύτηκε αργότερα για την πράξη του από τις τουρκικές Αρχές, αρχικά μεν με την τοποθέτησή του ως Γενικός Διευθυντής τηςΤουρκικής Κρατικής Ασφαλείας, αργότερα δε ως Νομάρχης Νεαπόλεως Καππαδοκίας. Το περιστατικό όμως που σήμανε το εναρκτήριο λάκτισμα των θλιβερών γεγονότων ήταν το εξής. Το απόγευμα της 5ης Σεπτεμβρίου η τουρκική εφημερίδα “ Istanbul Ekspres” της Κωνσταντινουπόλεως κυκλοφόρησε σε έκτακτη έκδοση, με φωτογραφίες εντελώς παραποιημένες, οιοποίες ενεφάνιζαν το υποτιθέμενο “σπίτι του Κεμάλ” σχεδόν κατεστραμμένο, από τη βόμβα που είχαν τοποθετήσει δήθεν οι Έλληνες.
Το συλλαλητήριο που είχε ζητήσει με τηλεγράφημά του από το Λονδίνο ο Υπουργός Εξωτερικών Φ. Ζορλού είχε προγραμματιστεί για τις απογευματινές ώρες της 6ης Σεπτεμβρίου στην πλατείαTaksimτης Κωνσταντινουπόλεως. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Τουρκικής Αστυνομίας στη συγκέντρωση συμμετείχαν περί τις 100.000 φανατικών εξτρεμιστικών στοιχείων, τα οποία είχανμεταφερθεί στην Κωνσταντινούπολη από όλη την τουρκική επικράτεια με πλοία, τραίνα, λεωφορεία και ταξίκαι είχαν εφοδιαστεί με ρόπαλα, λοστούς, βενζίνη, δυναμίτιδα και άλλα πάσης μορφής καταστροφικά εργαλεία. Αναμφιβόλως η συγκέντρωση δεν ήταν μια απλή διαδήλωση, με στόχο την προβολή των τουρκικών θέσεων για το κυπριακό ζήτημα, όπως επισήμως λεγόταν,αλλά μια καλώςοργανωμένη επιχείρηση, με συγκεκριμένο στόχο την εκρίζωσητης ακμάζουσας ελληνικής μειονότητος, κυρίως από την Κωνσταντινούπολη και δευτερευόντως από τη Σμύρνη. Τόσο λεπτομερής ήταν η οργάνωση της επιχειρήσεως, ώστε το σύνολο των διαδηλωτών είχε διαιρεθεί σε μικρότερες ομάδες των 10 έως 40 ατόμων. Κάθε ομάδα είχε το δικό της αρχηγό και συγκεκριμένους στόχους με γεωγραφικό προσδιορισμό. Αρκετές ημέρες πριν είχε ζητηθεί από τις Δημοτικές Αρχές να καταγράψουν τις διευθύνσεις των κατοικιών και των καταστημάτωνόλων των μη μουσουλμάνων της πόλεως και κυρίως των Ελλήνων. Σύμφωνα δε με τις καταστάσεις αυτές η Αστυνομία είχε στοχοποιήσει τα σπίτια και τα καταστήματα των μη μουσουλμάνων με ειδικά εμφανή σύμβολα.
Ο φανατισμός με τον οποίο είχε ντοπαριστεί το πλήθος των εξτρεμιστικών στοιχείων,τόσο από την έκρηξη της βόμβας στο τουρκικό προξενείο, όσο κι απ’ τις φωτογραφίες της εφημερίδος IstanbulEkspres , ήταν τόσο αδιάλλακτος, ώστε με τη λήξη της διαδηλώσεωςο μαινόμενος όχλος ξεχύθηκε στους δρόμους και άρχισε να λεηλατεί και να καταστρέφει κάθε τι το μη μουσουλμανικό και κυρίως κάθε ε περιουσιακό στοιχείο ομογενών, όχι μόνο μέσα την πόλη της Κωνσταντινουπόλεως, αλλά και στα νησιά Χάλκη και Πριγκιποννήσια, στα οποία διέμενανπολλοί Έλληνες. Η Αστυνομία, σύμφωνα με την κυβερνητική εντολή, όχι μόνο τήρησε παθητική στάση, αλλά συμμετείχε ενεργά στους βανδαλισμούς. Οι περισσότεροι μάλιστα αρχηγοί των επί μέρουςομάδων των βανδαλιστώνήσαν στελέχη της Αστυνομίας. Σημειωτέον ότι ανάλογα γεγονότα, όχι βέβαια της αυτής εκτάσεως, συνέβησαν στη Σμύρνη και στην Άγκυρα. Ειδικότερα στη Σμύρνη, ο τουρκικός όχλος κατέστρεψε το εκκλησάκι της Αγίας Φωτεινής, που λειτουργούσε στο Νατοϊκό Στρατηγείο 6th ATAF, για τις θρησκευτικές ανάγκες των εκεί υπηρετούντων Ελλήνων Αξιωματικών, λεηλάτησε τα σπίτια τους και προπηλάκισε πολλούς εξ’ αυτών.
Ο θλιβερός απολογισμός , των γεγονότων της 6ης-7ης Σεπτεμβρίου συνοψίζεται σταεξής. Τριάντα (30) περίπου Έλληνες έχασαν τη ζωή τους, 71 ναοί λεηλατήθηκαν και 2 νεκροταφεία βεβηλώθηκαν, 3.500 νοικοκυριά λεηλατήθηκαν
και 1000 περίπου εξ’ αυτών καταστράφηκαν ολοσχερώς και4.500 καταστήματα Ελλήνων λεηλατήθηκαν και καταστράφηκαν. Την ίδια τύχη είχαν 110 ξενοδοχεία, 73 εκκλησίες, 27 φαρμακεία, 23 σχολεία και 21 εργοστάσια,. Το αποτέλεσμα των θλιβερών αυτών γεγονότων ήταν χιλιάδες ομογενών να βρεθούν με τα ρούχα που φορούσαν, αφού τα σπίτια τους καταστράφηκανκαι τα έπιπλά τους διαρπάγησαν. Το κόστος των ζημιών άλλοι το ανεβάζουν στα 300, κι άλλοι στα 500 εκατομμύρια δολάρια. Ανεξάρτητα όμως του ποσού το οποίο αντιπροσωπεύει την πραγματικότητα, οι αποζημιώσεις που κατέβαλε το τουρκικό κράτος στουςπληγέντες πολύ αργότερα, ήσαν εντελώς συμβολικές και δεν αντιπροσώπευαν ούτε το 5-10% των πραγματικών ζημιών. Βέβαια, αφού το καταστροφικό έργο των ταραξιών είχε ολοκληρωθεί, ο Μεντερές, για τα μάτια του κόσμου, κήρυξεστρατιωτικό νόμο στην Κωνσταντινούπολη, στη Σμύρνη και στην Άγκυρα και συγκρότησε τρία στρατιωτικά δικαστήρια στην Κωνσταντινούπολη και ανά ένα στη Σμύρνη και την Άγκυρα.
Η βεβαρημένη υγεία του Έλληνα Πρωθυπουργού Στρατάρχου Αλεξάνδρου Παπάγου, σε συνδυασμό με τις πιέσεις που ασκήθηκαν από τις ΗΠΑ, δεν επέτρεψαν μια σθεναρή αντίδραση της χώρας. Ταυτόσημη με τη σημερινή και η τότε θέση των Ηνωμένων Πολιτειών και του ΝΑΤΟ, δεν καταδίκασαν τις βαρβαρότητες της Κωνσταντινουπόλεως και της Σμύρνης, αλλά κάλεσαν την Ελλάδα να δείξει αυτοσυγκράτηση, ώστε να επέλθει συμφιλίωση μεταξύ των δύο χωρών. Στην προσπάθειά του ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ John Foster Dalesνα εξομαλύνει τις σχέσεις των δύο χωρών, μετά το θάνατο του Παπάγου και την αναγόρευση του Κωνσταντίνου Καραμανλή στη θέση του Πρωθυπουργού, τον Οκτώβριο του 1954, σε μια προσπάθεια αποκαταστάσεως της εθνικής μας αξιοπρέπειας,ανάγκασε την κυβέρνηση της Τουρκίας να οργανώσει ειδική τελετή στο Στρατηγείο του ΝΑΤΟ στη Σμύρνη, για να τιμήσει την ελληνική σημαία, την οποία ανήρτησε αυτοπροσώπως ο Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Φ. Ζορλού.
Μετά την επικράτηση τουπραξικοπήματοςομάδος Αξιωματικών, υπό τον Τζεμάλ Γκιουρσέλ στην Τουρκία,τον Μάιο του 1960, παραπέμφθηκαν σε δίκη 592 μέλη και συνεργάτες του Δημοκρατικού Κόμματος. Η σημαντικότερη απ’ τις δίκες αυτές ήταν εκείνη για το πογκρόμ εναντίον των Ελλήνων το βράδυ της 6ης – 7ης Σεπτεμβρίου. Μεταξύ των συμμετεχόντων στα αιματηρά γεγονότα, πέραν του Πρωθυπουργού Α. Μεντερές, ήταν ο Υπουργός Εξωτερικών Φ. Ζορλού, οι Υπουργοί Εθνικής Αμύνης Ετχέμ Μεντερές, Εσωτερικών Ναμίκ Γεντίκ, ο τ. Υπουργός Εξωτερικών Μεχμέτ Κιοπρουλού και ο Κυβερνήτης της Κωνσταντινουπόλεως Φαχρεττίν Γκιοκάυ. Τελικά από την ετυμηγορία του δικαστηρίου ένοχοι κρίθηκαν μόνο ο Πρωθυπουργός Α. Μεντερές και ο Υπουργός Εξωτερικών Φ. Ζορλού, οι οποίοι και καταδικάστηκαν σε εξαετή κάθειρξη. Όλοι οι άλλοι, μηδέ και των φοιτητού Οκτάι Εγκίν, ο οποίος μετέφερε τη βόμβα από την Τουρκία και του κλητήρα του Προξενείου, ο οποίος τοποθέτησε τη βόμβα, εξαιρουμένων, αθωώθηκαν. Βέβαια ο Μεντερές και ο Ζορλού μπορεί να τιμωρήθηκαν επιεικέστατα για τις ευθύνες τους στα τραγικά γεγονότα της 6ης – 7ης Σεπτεμβρίου, πλην δεν απέφυγαν την αγχόνη, μετά από άλλη δίκηγια διαφθορά και παράβαση του τουρκικού Συντάγματος.
Περαίνοντες, δεν αποτελεί υπερβολή να λεχθεί, ότι η νύχτα της 6ης – 7ης Σεπτεμβρίου του 1955 στην Κωνσταντινούπολη παρομοιάζεται με τη “Νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου”της 24ης Αυγούστου του 1572 στο Παρίσι, κατά την οποία καρατομήθηκαν περί τους 4000-5000 Γάλλοι Προτεστάντες από τους Καθολικούς. Όμως αλλιώς ήταν τα πράγματα το 1572 κι αλλιώς 500 χρόνια αργότερα. Στην εποχή μας, που ο άνθρωπος κατόρθωσε να πάει στο φεγγάρι, δεν δικαιολογείται ένα κράτος, που υποτίθεται ανήκει στο Δυτικό Κόσμο και στο ΝΑΤΟκαι φιλοδοξεί να γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, να συμπεριφέρεται με τόση βαρβαρότητα, να περιφρονεί το διεθνές δίκαιο και την διεθνή κατακραυγή και να προσπαθεί να επιβάλλει το δίκαιο της Ζούγκλας, ήτοι το δίκαιο του ισχυρού. Καλό, τόσο για την περιοχή, όσο και για το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση,είναι οι κρατούντες στη γειτονική χώρα να αντιληφθούν ότι έχουν καταστεί οι διεθνείς ταραξίες και απειλούν την ειρήνη στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Πρωτίστως όμως την ευθύνη για την ηρεμία στην περιοχή φέρουν εξ’ ίσου ο Πρόεδρος των ΗΠΑ κ. Τράμπ και η Γερμανίδα Καγκελάριος κ. Μέρκελ, οι οποίοι σε ρόλο Πόντιου Πιλάτου, αντί να επαναφέρουν στην τάξη τον άτακτο Πρόεδρο της Τουρκίας κ. Ερντογάν για τις ωμές παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου, με τη στάση τους, ο καθένας για τους δικούς του λόγους,τον ενθαρρύνουν να αποθρασύνεται. Ενδεχομένως κάποτε στο μέλλον να αντιληφθούν την πλάνη τους. Τότε όμως ίσως ναείναι πολύ αργά.